WAAR is hier de UIT-knop?
We denken wat af met zijn allen, dag in dag uit, jaar in jaar uit. Als onze eigen gedachten uitgezonden zouden worden op de radio, zou er de hele dag door aardig wat af gekletst worden over van alles en nog wat. Het zou zelden of nooit stil vallen en van de hak op de tak van het ene naar het onderwerp springen. Voor de luisteraars zou er waarschijnlijk dan ook geen touw aan vast te knopen zijn. Naar radio ‘IK-FM’ luisteren we ons hele leven, maar radio ‘JIJ-FM’ zouden we toch vrij snel gillend uit het raam gooien vermoed ik.
Waarom dan toch dat eindeloze geluister naar onze eigen gedachten? Zouden we in ons eigen hoofd ook niet eens flink op de uit-knop willen drukken? En wat treffen we dan eigenlijk aan onder al dat eindeloze gekwinkeleer in ons hoofd?
Alles komt, alles gaat
Stel je gedurende het lezen van dit artikel eens voor, dat je gedachten zich niet meer in je hoofd afspelen, maar in plaats daarvan zichtbaar zijn op een groot scherm, waar je op een afstandje goed naar kunt kijken. Je ziet vervolgens direct, dat de manier waarop je gedachten zich gedragen, eigenlijk best veel weg heeft van het weer. Ze zijn namelijk, net als het weer, continu aan verandering onderhevig. Iedere gedachte die in je opkomt wordt onherroepelijk vervangen door een volgende gedachte. Na regen komt zon, daarna weer wind of wat voor weertype dan ook. Alles komt, alles gaat.
Je gedachten hebben jou
Ondanks het feit dat gedachten van nature dus tijdelijk zijn, houden we, net als aan het weer (was het nog maar zo zonnig als gisteren), ook wel eens vast aan bepaalde gedachten. Bijvoorbeeld als we ons ernstig zorgen maken. We raken dan zo in de ban van ons denken, dat we geen onderscheid meer maken tussen wie we zijn en wat we denken. We verdwijnen als het ware helemaal in ons eigen denken. Je hebt dan geen gedachten meer, maar je gedachten hebben jou.
Na basisfout 1 ontkom je eigenlijk niet aan basisfout 2
Op het moment dat we volkomen opgaan in ons eigen denken, maken we basisfout nummer één. We identificeren ons dan namelijk zó met ons denken, dat we niet meer op een afstandje kunnen kijken naar het scherm waarop zojuist toch nog zo duidelijk te zien was dat onze gedachten stuk voor stuk komen en gaan. Dit maakt vervolgens, dat het ook gaat voelen alsof datgene waar we ons zo’n zorgen over maken niet meer komt en gaat, maar voor altijd zo zal blijven. En dat is basisfout nummer twee. Het is namelijk niet de zorgelijke situatie die gefixeerd is geraakt, maar het krampachtig vasthouden aan onze eigen gedachten erover.
De vicieuze cirkel in ons denkmechanisme
Omdat we via de gehechtheid aan ons eigen denken onze zorgen eeuwigheidswaarde gaan toekennen, gaan we ons automatisch nog meer zorgen maken. Zorgen die voelen alsof ze nooit en te nimmer op gaan houden, wegen immers een stuk zwaarder dan zorgen waarvan je beseft dat ze op een dag weer voorbij zullen zijn. Dit effect zorgt er vervolgens voor dat we nog meer aan onze gedachten blijven hangen dan al het geval was en we ons er dus ook nog sterker mee gaan identificeren dan al het geval was. Kortom: als je je eigen gedachten hun eigen gefixeerde gang laat gaan kom je in een niet al te effectieve vicieuze cirkel terecht
Je verleden verlengen
In zo’n vicieuze cirkel valt er helaas niet veel meer te beleven dan het eindeloos herhalen van oude patronen, opvattingen en gewoonten. Als je volledig geïdentificeerd bent met je eigen gedachten, verleng je onbewust je eigen verleden. Je doet wat je altijd doet in een bepaalde situatie en je krijgt dus wat je altijd kreeg in dergelijke situaties. Daarom is het zaak om niet al te gehecht te raken aan je eigen gedachten en ze, net als het weer, in vrijheid te laten komen en vooral ook weer te laten gaan.
Of bewust je eigen toekomst creëren?
Weet, dat het deel in jou dat van een afstandje naar het scherm waar jouw gedachten op staan kan kijken, veel beter in staat is jouw problemen op te lossen dan jouw gefixeerde gedachten over die problemen dat kunnen. Een gezonde afstand tussen jou en je denken maakt de weg vrij om te handelen vanuit bewustzijn. Dit gebied is per definitie een stuk minder beperkt dan je eigen denken. Door vanuit je bewustzijn (en dus bewust) te handelen, houdt het verlengen van je verleden op. Er ontstaat ruimte om je eigen toekomst te creëren. Je bent verbonden met je verleden, maar er niet meer in gevangen. Je verhoudt je met open vizier tot wat er op dit moment werkelijk in je leven gebeurt en niet louter en alleen tot wat ‘Radio IK-FM’ hierover te melden heeft.
© 2017 Mariëlle Borst